EWI Jaarverslag 2011

Programma Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek

2011 was voor het Programma Steunpunten voor Beleidsrelevant Onder​zoek een intensief en beslissend jaar. De tweede generatie van het Steunpuntenprogramma liep immers af op 31 december, terwijl de derde generatie zich al op 1 januari 2012 aandient. Het was dus een periode van terugkijken en vooruitblikken, voorbereiden en beoordelen.

Het Steunpuntenprogramma werd 10 jaar geleden (in 2001) opgestart om het beleid van de Vlaamse overheid wetenschappelijk te ondersteunen, zodat er snel en proactief kon worden ingespeeld op maatschappelijke ontwikkelingen en uitdagingen. In plaats van een fragmentarische, projectmatige aanpak gaat het Programma voor een thematische aanpak met een structurele financiering. De steunpunten worden gevormd door een samenwerkingsverband tussen onderzoeksgroepen aan universiteiten en hogescholen, die na een selectieprocedure worden erkend (voor een uitgebreide historiek en inhoudelijke informatie klikt u hier of gaat u naar de koepelsite van het Steunpuntenprogramma via deze site vindt u ook de websites van de individuele steunpunten, met informatie over het specifieke onderzoek).

In 2011 doorliep de tweede generatie van het Programma, waarvan de erkenningstermijn begon op 1 januari 2007, een evaluatieprocedure. Dit omvatte enerzijds een evaluatie van elk steunpunt (met aandacht voor wetenschappelijke kwaliteit, beleidsrelevantie van het onderzoek en anderzijds een evaluatie van het programma in z'n geheel). Dank zij deze "meta-evaluatie" werden verbeterpunten geformuleerd met het oog op de voorbereiding van een derde generatie. Het rapport hierover vindt op de koepelsite. Het departement EWI, dat een coördinerende rol heeft, leerde hier met name uit dat de actoren in het algemeen tevreden zijn over de rol die EWI hierin vervult, maar dat er wel - in tegenstelling tot de vorige generatie - meer vraag is naar departementale acties om de zichtbaarheid en bekendheid van de steunpunten te verhogen en samenwerking tussen hen te verbeteren.

Met als deadline 1 januari 2012 voor de nieuwe generatie gingen de voorbereidingen al van start nog voor de evaluatieprocedure formeel kon worden afgerond. Een akkoord bereiken voor het vastleggen van de onderzoeksthema's, en dus over middelen en prioriteiten over nagenoeg alle beleidsdomeinen heen, tussen het politieke en het ambtelijke niveau, is op z'n zachtst gezegd niet eenvoudig. De beslissing van de Vlaamse Regering en de lancering van de oproep op 1 juli 2011 vormde het sluitstuk van deze eerste fase van de voorbereiding. Naast krijtlijnen voor de derde generatie van het Programma en de modaliteiten voor de kandidaatstelling omvatte de oproep de omschrijving voor de 21 thema's waarvoor de universiteiten en hogescholen hun kandidatuur kunnen stellen: 

  • Armoede
  • Bestuurlijke Organisatie - Slagkrachtige overheid
  • Buitenlands beleid, internationaal ondernemen en ontwikkelingssamenwerking
  • Cultuur
  • Transitie Duurzame Ontwikkeling
  • Fiscaliteit en Begroting
  • Gelijkekansenbeleid
  • Goederen- en personenvervoer
  • Inburgering en Integratie
  • Jeugd
  • Media
  • Milieu - Duurzaam materialenbeheer
  • Milieu en Gezondheid
  • Ondernemen en Regionale economie
  • Onderwijs
  • Ruimte
  • Sport
  • Verkeersveiligheid
  • Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
  • Werk en Sociale Economie
  • Wonen

Na een vrij strikte deadline voor het indienen van de kandidaturen (19 september) en de beoordelingsprocedure besliste de Vlaamse Regering op 10 november 2011 over de selectie van de kandidaten. Tijdens deze procedure werd zowel aandacht besteed aan de wetenschappelijke kwaliteit als de beleidsrelevante waarde van het onderzoeksvoorstel. Hiertoe werd ook een internationaal panel van experts ingeschakeld. Na het afronden van de onderhandelingen omtrent het meerjarenplan, dat de onderzoeksagenda  voor de komende erkenningstermijn vormt, ondertekenden de betrokken ministers de beheersovereenkomsten. Hierdoor werd de erkenning als steunpunt bevestigd.

De verdere ontwikkelingen, zoals de eerste aankondigingen voor evenementen of publicaties, volgt u op via de koepelsite.

Dit artikel is gelinkt aan de strategische doelstelling:

  • Vlaanderen sturen naar meer innovatie, creativiteit, kenniscreatie en kennisvalorisatie
  • Zich ontwikkelen als kenniscentrum binnen de Vlaamse overheid voor het leveren en inzetten van inzichten inzake economie, ondernemerschap, wetenschappelijk onderzoek en innovatie
  • Werk maken van open en innoverend bestuur